Duygu Erdoğan – Ramazan Bayramı için alışveriş dün itibarıyla hızlı başladı. Şeker, çikolata, lokum, tatlı gibi pek çok üründe hareketin bayramın ilk günlerine kadar devam etmesi bekleniyor. Bayram dönemi artan alışveriş aynı zamanda bu ürünlerde tağşiş ve merdiven altı üretimin de yükselmesini tetikliyor. Tüketicilere yerleşik esnaftan alım yapmaları önerilirken; iyi bir fıstıklı baklavanın kilo fiyatı 700 liradan, cevizli baklavanın fiyatı ise 600 liradan başlıyor. Ucuz fiyat, katkı maddesi yüksek ürünü işaret edebilir! Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Mahallelerde görüyoruz; araba bagajında, kamyon arkasında tatlı, şeker satılmaz. Satan her türlü hileyi göze almış demektir” dedi.
Piyasada şekerleme fiyatları ise türüne göre 100 liradan 240 liraya kadar çıkıyor. Markette 240 gram şeklinde madlen çikolata paketleri 70 lira ile 190 lira arasında değişiyor. Yine buralarda yarım kilo şeklinde satılan ortalama kalite lokum fiyatlaı ise 100 liradan başlıyor. Eminönü çarşıda şeker fiyatları 120-200 lira arasında değişirken, lokum fiyatı da türüne göre 140-220 lira seviyesinde bulunuyor.
‘Esnafın yeri bellidir’
TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, bu dönemde kontrolün vatandaşta olduğunu vurgularken, fark edilen tüm sorunların anında ilgili kurumlara şikayet edilmesi gerektiğini söyledi. Palandöken, “Şekerin, unun, yağın, fındığın her şeyin fiyatı belli. Ortalama bir bedeli düşünmek mümkün. Gıdadaki her türlü hileden korunmanın öncelikli yöntemi ise alışverişi sabit bir noktadan yapmak. Yeri belli, bildiğiniz esnaftan alışveriş yaparsanız sorun çıksa bile yeri bulursunuz. Belediyelerin, ilgili bakanlıkların denetimi de bu dönemde artıyor. Vatandaş da dikkatli olmalı” dedi.
Gramajlar düştü
Eminönü esnaflarından Hüseyin Yavuzer, uzun bayram tatili nedeniyle İstanbul’da daha az insan olacağını tahmin ettiklerini bu nedenle alışveriş yoğunluğunun önceki bayrama göre daha az seyrettiğini dile getirdi. Artan fiyatlar karşısında ise alışveriş hacimlerinin düştüğünü anlatan Yavuzer, “Daha önce çeşitli şekerler, çikolatalar, lokumlar aynı anda alınırdı. Şimdi daha düşük gramaj ve çeşit ile tercih ediliyor” diye konuştu.
Fiyat aralıklarına dikkat
Seyidoğlu Gıda Genel Müdürü Mehmet Göksu, bayram için başlayan alışverişlerin bayramın ilk günlerine kadar yoğun devam edeceğini anlatırken, özellikle tatlı alışverişinde bilinen yerlerin tercih edilmesi gerektiğini dile getirdi. “Bu dönemde hileli ürünlerde artış olduğunu ne yazık ki görüyoruz. İyi bir fıstıklı baklava piyasada iki taraf için de hakkaniyetli olarak 700-800 lira arasında fiyattan başlar. Cevizli baklavada ise 600-650 lira. Bu fiyat altında mutlaka bir sorun aranmalı. Antep fıstığının aroması anlaşılır. Yerine bezelye ilavesiyle, gıda boyası ilavesiyle yapılanlar bu nedenle dikkat çekecektir. Ancak en uygun yöntem, tüketicinin fiyat aralıklarına dikkat etmesi olur” diye konuştu.
Glikoz şurubu ve bayat fıstık
Bayramlarda el yapımı tatlı ikram etme geleneği olduğunu hatırlatan Hafız Mustafa Yönetim Kurulu Başkanı Eren Ongurlar, bu nedenle en çok tercih edilen ürünlerinin sırasıyla ev yapımı tatlılar, lokum ve şekerler ile çikolata kaplı drajeler olduğunu söyledi. Ongurlar, piyasada bu ürünlerin iyi malzeme ve kaliteli yapımların belli bir fiyat ortalamasında olduğunu, tüketicinin buna dikkat etmesi gerektiğini ifade etti. Merdiven altı firmalar tarafından üretilen tatlılarda fiyatı daha ucuz ve raf ömrü daha uzun olduğu için şeker yerine glikoz şurupları kullanıldığını anlatan Ongurlar, “Tatlılarda kullanılan ceviz ve fıstık gibi kuruyemişlerde ise bayat ve son kullanma tarihi geçmiş ürünler tercih edilebiliyor. Eğer ortalamanın çok altında bir fiyatla karşılaşıyorsanız, kaliteli olduğundan şüphe etmelisiniz. Malzeme fiyatlarındaki artış göz önüne alındığında, maliyetlerde buna paralel olarak artış göstermektedir” dedi.